اختلال روان تنی بیماری است که هم ذهن و هم بدن را درگیر می کند. برخی بر این باورند که گروهی از بیماری های بدنی به ویژه در اثر عوامل ذهنی مانند استرس و نگرانی بدتر می شوند. وضعیت روانی کنونی شما می تواند بر میزان شدت یک بیماری بدنی در هر زمان تأثیر بگذارد. ذهن و بدن هر دو هویت واحدی دارند، از این رو درگیری های یکی قطعاً بر دیگران تأثیر می گذارد. بنابراین باید با رویکردی دو سویه برای تشخیص و مدیریت اختلال های روان-تنی اقدام نمود.

کدام بیماری ها روان تنی هستند؟

تا حدودی اکثر بیماری ها روان تنی هستند - شامل ذهن و بدن می شوند.
هر بیماری بدنی جنبه ای ذهنی نیز دارد. شیوه برخورد ما با بیماری و چگونگی کنار آمدن با آن از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت است. برای نمونه، علایم بیماری پوستی پسوریازیس ممکن است برخی افراد را خیلی آزار ندهد. اما علایم این بیماری در همان بخش از بدن در شخص دیگر ممکن است باعث احساس افسردگی و بیماری بیشتر شود.
یک بیماری بدنی ممکن است از یک بیماری روانی سرچشمه بگیرد. برای نمونه، در برخی از بیماری های روانی ممکن است فرد غذا نخورد، یا از خود مراقبت نکند، که می تواند به مشکلات جسمی بیانجامد.

درمان اختلال های روان تنی

هر بیماری گزینه های درمانی ویژه خود را دارد. برای بیماری های بدنی، درمان های بدنی مانند دارو یا جراحی گزینه های خوبی هستند. اما دست اندر کاران مراقبت های بهداشتی معمولاً می کوشند یک فرد را به عنوان یک کل درمان کنند و عوامل روانی -اجتماعی را که ممکن است در یک بیماری نقش داشته باشند در نظر می گیرند. از این رو، اگر گمان کنند که در بیماری جسمی شما، عوامل یادشده نقش دارند، برای نمونه درمان هایی برای کاهش استرس، اضطراب ، افسردگی و غیره در نظر می گیرند.
یک برداشت نادرست رایج در زمینه بیماری های روان _تنی این است که شرایط روانی، خیالی یا غیر واقعی هستند. درحالیکه، علائم بدنی بیماری های روانی-تنی واقعی هستند و مانند هر بیماری دیگری به درمان نیاز دارند. متأسفانه، درمان موثر همیشه به موقع یا به طور موثر انجام نمی شود.
انگ اجتماعی فراگیر مربوط به بیماری های روان-تنی ممکن است افراد را از مراجعه به مراکز بهداشتی –درمانی باز دارد.

علائم روان تنی

شاید تا کنون زیاد به روشهای منحصر به فرد بروز استرس از نظر جسمی فکر نکرده باشید، اما یادگیری شیوه تشخیص استرس شدید هنگامی که دچار آن هستید می تواند سودمند باشد. هنگامی که علائم را شناسایی کردید، می توانید در کاهش تأثیر استرس بر سلامتی خود کار کنید. با آنکه به نظر می رسد این کاری پیچیده است، اما در واقع چند روش ساده وجود دارد که می توانید تعیین کنید آیا بیش از اندازه استرس دارید یا خیر.

علائم شایع جسمی استرس عبارتند از:
دلشوره داشتن
تپش تند و سریع قلب
کف دست های عرق کرده
ماهیچه های کشیده

علائم بدنی استرس ممکن است بسته به اینکه مرد یا زن هستید متفاوت باشد. برای نمونه، زنان اغلب علایم خستگی را با آنکه خواب کافی داشته اند، تحریک پذیری، نفخ شکم و تغییر در دوره های قاعدگی را گزارش می کنند. اما علائم و نشانه های استرس در مردان بیشتر به صورت درد قفسه سینه، افزایش فشار خون و تغییر در میل جنسی گزارش می شود.
علائم استرس نیز در گروه های سنی مختلف، متفاوت است. بیشتر کودکان استرس را با بدن خود نشان می دهند زیرا هنوز زبانی را که برای برقراری ارتباط یا ابراز احساس نیاز دارند، فرا نگرفته اند. برای نمونه، كودكی كه در دبستان با مشكل روبرو است، ممكن است پیوسته معده درد داشته باشد و به خانه فرستاده شود و یا بخواهد در خانه بماند.
استرس در سالهای نوجوانی به ویژه در دوره های سازگاری اجتماعی و نوسان های هورمونی می تواند شدید باشد. گاهی علائم استرس در این گروه سنی ممکن است دیده نشود یا به "خشم دوران نوجوانی" نسبت داده شود، در حالی که ممکن است نشانه افسردگی آنان باشد.
سالمندان نیز مستعد دچار شدن به افسردگی هستند، زیرا آنها اغلب با چندین عامل مانند گوشه گیری، از دست دادن عزیزان و همراهان، اندوه و مشکلات مزمن یا جدی سلامتی روبرو هستند.

استرس چگونه بر سلامتی تأثیر می گذارد

در واقع انواع مختلفی از استرس وجود دارد که برخی از آنها می توانند مثبت باشند؛ یعنی همان چیزی که زندگی را نشاط آور و جالب می کند. این احساسی است که باعث می شود صبح بیدار شوید، رختخواب را ترک کنید و به شما انگیزه می دهد.
اگر تا کنون در هنگام انجام یک پروژه احساس هیجان و رضایت داشته اید، استرس "خوبی" را تجربه کرده اید. از سوی دیگر، اگر تا کنون ضرر بزرگی را تجربه کرده اید، در زندگی تغییر بزرگی را پشت سر گذاشته اید، یا عوامل استرس زای دیگری را تحمل کرده اید، می دانید که استرس "بد" چه حسی دارد.
همان گونه که می توانید سرمستی و احساس استرس خوب را احساس کنید، تأثیرات منفی استرس بد در ذهن و بدن شما احساس می شود. در حالی که سازوکارهای دقیق این رویدادها به طور کامل شناخته نشده است، کارشناسان می دانند که استرس و افسردگی می توانند به عنوان درد جسمی و بیماری بیان شوند. این یک فرایند پیچیده است، اما در اینجا یک قیاس وجود دارد که می تواند کمک کند.
بدن خود را با یک دستگاه زودپز مقایسه کنید. اگر اجازه داده شود بخار اضافی آن تخلیه شود، دستگاه کارایی خواهد داشت. اگر نتواند بخار افزوده شده را تخلیه کند، فشار تا آنجا افزایش خواهد یافت تا درب آن از جا کنده شود. حال، تصور کنید که دستگاه از پیش تحت فشار است و شما فشار بیشتری برای نگه داشتن درب وارد می کنید. هنگامی که دیگر نتواند تمام فشار را در خود نگه دارد، از ضعیف ترین نقطه می شکند و انفجاری خطرناک روی می دهد.
کسی که زیر فشار است و توان کاهش یا برون ریزی احساسات خود را ندارد یا کسی که می کوشد "همه چیز را حفظ کند" در نهایت به یک نقطه شکست هیجانی می رسد. این ممکن است به صورت علائم جسمی بروز کند یا یک دوره افسردگی اساسی را پدید آورد.
کمردرد، درد معده و سردرد از دیگر روشهای متداول بروز استرس در بدن هستند.

استرس چگونه می تواند فرد را بیمار کند

استرس همچنین می توانددستگاه ایمنی بدن شما را به خطر بیندازد. برخی از افراد می دانند که در هنگام استرس احتمال سرماخوردگی یا آنفولانزا وجود دارد. همچنین ممکن است عفونت بیشتری داشته باشند یا بیماری های پیشین دیر تر بهبودی یابند.
ترشح مواد بیو شیمیایی بخش مهمی از واکنش های بدن در برابر استرس هستند و می توانند بسیار سودمند باشند. با این حال، اگر بدن در دراز مدت پیوسته تحت تاثیر مواد شیمیایی باشد، ممکن است بیش از آنکه سود داشته باشند، آسیب برسانند.

تشخیص بیماری های روان تنی

هنگامی که با علائم جسمی به پزشک مراجعه می شود، پزشکان معمولاً نخست به دنبال توضیح جسمی در زمینه درد بیمار هستند. اگر هیچ دلیل جسمی روشنی وجود نداشته باشد که آنها بتوانند به بررسی آن بپردازند، ارائه یک طرح و برنامه درمانی ممکن است دشوار باشد.در این شرایط ممکن است مردم گمان کنند که پزشک علائم آنها را جدی نمی گیرد، یا بر این باور است که "همه چیز در ذهن آنهاست". اگر پزشک نتواند دلیل جسمی واضحی برای درد بیمار پیدا کند (مانند آسیب دیدگی یا عفونت)، ممکن است از وی در زمینه احساس درونی اش بپرسد.
امید این است که اگر منبع استرس شناسایی شود، می تواند درمان شود (دقیقاً همان گونه که برای آسیب یا بیماری بدنی درمان می کنند). هنگامی که پزشک در باره ی استرس در زندگی فرد پرسش می کند، منظور وی این نیست که درد شما واقعی نیست. بلکه علائم ناشی از استرس که در بدن خود احساس می کنید بسیار واقعی است، تنها توسط ساز و کار دیگری ایجاد شده است.

درمان بیماری روان تنی

پزشک ممکن است از بیمار بخواهد که با یک متخصص بهداشت روان صحبت کند، اما این بدان معنا نیست که علائم جسمی وی تنها به درمان روانی نیاز دارد. مهم است که بیمار یاد بگیرد چگونه استرس را به طور موثر کنترل کند، اما این اغلب یک فرآیند است و ممکن است طول بکشد. در این میان، باید درد جسمی و سایر علائم نیز درمان شوند.
برای نمونه، اگر در گردن خود درد دارید، یادگیری کنار آمدن با عوامل استرس زا مطمئناً می تواند از بروز آن پیشگیری کند و این درد فقط در ذهن شما نیست. این درد می تواند در گردن بیمار التهاب ایجاد کند، که به نوبه خود باعث شدت درد می شود. ممکن است به داروهای ضد التهاب یا نوع دیگری از درمان، مانند ماساژ و فیزیوتراپی نیاز باشد.

سه باور نادرست در زمینه مدیریت استرس

کنار آمدن با استرس
هنگامی که دریافتید چگونه در هنگام استرس، آن را تشخیص دهید و منابع استرس را در زندگی خود شناسایی کردید، گام بعدی یادگیری سازوکارهای کنار آمدن با آن است. نخستین (و مهمترین) کار این است که احساس خود را در خود نگه ندارید.
مانند دستگاه زودپز، فشار و استرسی که در درون فرد پدید می آید به شکلی خارج می شود. سالم ترین کاری که می توانید انجام دهید این است که به جای آنکه اجازه دهید استرس نقطه ضعیفی را برای بیرون فرستادن آن پیدا کند و منفجر شود، سالم ترین راه آن است که روشی کنترل شده برای "تخلیه" آن پیدا کنید. در این هنگام بررسی کنید که آیا از مکانیسم های مقابله ای ناسالم مانند روی آوردن به الکل وسایر مواد اعتیادآور استفاده کرده اید یا خیر.

• آرام کننده های استرس که کاملا رایگان هستند
• روش های بی شماری برای کنار آمدن سالم با استرس وجود دارد، تنها یافتن بهترین راه حل مهم است. در اینجا چند ایده برای شروع وجود دارد:
• با دیگران (و خودتان) صادق باشید
• به یک دوست اعتماد کنید
• کار خوبی برای شخص دیگری انجام دهید و حتما کارهای خوبی نیز برای خود انجام دهید
• یک سبک زندگی متعادل برگزینید، به طور منظم ورزش کنید و فضایی آرام را برای خواب و استراحت پیدا کنید
• راه های تازه ای را برای مقابله با استرس کشف کنید
• به یک گروه پشتیبانی بپیوندید
• تکنیک های آرام سازی را بیاموزید
• کینه ها و الگوهای تفکر یا روابطی را که برای شما سالم و مفید نیستند کنار بگذارید
• برای فعالیتهای لذت بخش اوقات فراغت وقت بگذارید
• اگر در شرایط استرس زا هستید، کمی استراحت کنید

به یاد داشته باشید که هرکسی به شیوه خود استرس را کنترل می کند. واکنش دو نفر در یک موقعیت استرس زا یکسان نیست. هنگامی که روش منحصر به فرد خود را برای کنترل استرس های هیجانی و بدنی فراگرفتید، می توانید روی روش های سالم ثر و موثرتر برای کنترل آن کار کنید.

در زمینه یادگیری روش های رویارویی با تأثیرات جسمی استرس، همچنین درک بیماری روان تنی، مهم است که یاد بگیرید آنچه را که به شما خدمت نمی کند رها کنید. نخستین گام این است که انسان بودن خود را بپذیرید؛ سپس، باید کارهایی را انجام دهید که ممکن است دشوار به نظر برسند، مانند اینکه به خودتان اجازه دهید با احساساتی رو در رو شوید که رویارویی با آنها را دشوار می دانید. شاید لازم باشد چشمداشت ها و انتظارات گذشته را رها کنید، گاهی "بایدهایی" را که رفتار شما را هدایت می کنند و در جاهایی زندگی تان را در کنترل دارند، کنار بگذارید یا گرایش به تلاش برای رسیدن به کمال را کاهش دهید.