شب ادراری یا بی اختیاری ادرار شبانه در بزرگسالان، رها شدن غیرارادی ادرار در هنگام خواب است. خیس کردن رختخواب می تواند نشانه ای از مشکلات کنترل مثانه، مثانه بیش فعال یا مشکلات ساختاری شدیدتر مانند بزرگ شدن سرطانی پروستات یا مثانه باشد. بسیاری از افراد فکر می کنند خیس کردن رختخواب چیزی است که تنها برای کودکان رخ می دهد ، اما این مشکل می تواند بزرگسالان را نیز تحت تأثیر قرار دهد. ممکن است در هنگام بیدار شدن از خواب، بزرگسالان نیز خود را در بستری خیس ببینند. باید دانست که این امر ناشی از کوتاهی آنان نیست، بلکه عواملی که به آنها اشاره شد، سبب بروز این رویداد می شود. بررسی ها نشان داده اند که 1 تا 2 درصد از بزرگسالان بستر خود را خیس می کنند، اگرچه پژوهشگران بر این باورند که به دلیل شرم از داشتن این مشکل، کمتر از این گزارش می شود. از این رو بهتر است به جای اینکه راز خود را پنهان کنند، در زمینه درمان و پیدا کردن راهی سودمند، احتمال شب ادراری را کاهش داده و از نگرانی خواب شبانه بکاهند.

چه عواملی باعث شب ادراری می شود؟

علل هورمونی
بدن شبها گونه ای هورمون ضد ادرار تولید می کند که تولید ادرار در کلیه را در هنگام خواب کند می کند. در افراد مبتلا به شب ادراری، تولید این هورمون به میزان چشمگیری کاهش می یابد. از این رو افزایش حجم ادرار در مثانه در هنگام خواب اغلب به خیس کردن رختخواب می انجامد. این امر می تواند یکی از علائم دیابت نوع I و II باشد.

علل عصب شناختی
افرادی که از شب ادراری رنج می برند نیز اغلب ظرفیت عملکرد مثانه کمتری دارند، به این معنی که میزان ادرار موجود در مثانه پیش از اینکه سبب فرستادن سیگنال عصبی از سوی مثانه به مغز مبنی پر بودن آن گردد، رها می شود.

دلایل ساختاری
شب ادراری همچنین می تواند نشانه ای از مشکلات در مجرای ادرار، پروستات یا لگن باشد، از جمله عفونت ادراری، سنگ های مجاری ادرار، بزرگ شدن پروستات، سرطان پروستات و مثانه.

دارو و رژیم غذایی
شب ادراری می تواند یکی از عوارض جانبی برخی از داروهای بی خوابی و داروهای مصرفی برای اهداف روانپزشکی مانند تیوریدازین ، کلوزاپین و ریسپریدون باشد. تحریک کننده های مثانه مانند الکل و کافئین نیز می توانند در بی ثباتی مثانه نقش داشته و به عنوان ادرار آور برای افزایش تولید ادرار عمل کنند.

چگونه می توان شب ادراری را درمان کرد؟

درمان رفتاری
کنترل نوشیدن مایعات: نخستیین گام برای پیشگیری از خیس کردن رختخواب، کاهش مصرف مایعات در بعد از ظهر و شامگاه است که باعث کاهش میزانتولید ادرار در شب می شود. کم کردن مصرف کافئین و الکل که به عنوان ادرار آور عمل می کنند، می توانند احتمال بروز تخلیه مثانه را در هنگام خوابشبانه، کاهش دهند

کنترل حجم مثانه: در این روش کوشش می شود ظرفیت مثانه در افرادی که مثانه آنها عملکرد کمتری دارد افزایش یابد. آموزش شامل نوشیدن مقادیر زیادی مایعات در طول روز و پرهیز از ادرار کردن برای افزایش ظرفیت مثانه است.
به کار بردن زنگ خطر برای پیشگیری از خیس شدن رختخواب: از هشدارهای تشخیص رطوبت می توان در لباسهای زیر یا روی خود تخت برای لرزش یا پخش صدا هنگام وقوع خیس شدن در رختخواب بهره گرفت. این دستگاه فرد را بیدار می کند و به وی این امکان می دهد جریان ادرار را متوقف کرده و آن را در سرویس بهداشتی تمام کند. در نهایت، بدن فرد از اینکه میل به دفع ادرار بیش از اندازه شدید شود، وی را بیدار می کند.
بیدار شدن از خواب: تنظیم هشدار گاه گاهی و بیدار شدن در شب برای برخاستن و ادرار کردن ممکن است در جلوگیری از خیس کردن در خواب سودمند باشد. درصورتی که بدن شما عادت کند هر شب در ساعت مشخص تخلیه شود، نیازی به گذاشتن هشدار شبانه نخواهد بود.

دارو
دارو می تواند یک درمان موثر برای شب ادراری باشد، اما تنها تا زمانی که مصرف شود، کارآیی خواهد داشت. اما نمی تواند جایگزین درمان اصلی شب ادراری شود. از این رو پیشنهاد می شود که درمان های رفتاری را نیز امتحان کنید. رایج ترین داروها کارکرد هورمون ADH را در بدن خواهند داشت. از این رو تولید ادرار را در کلیه ها کاهش می دهند.

عمل جراحي
گزینه پرداختن به عمل جراحی تنها باید پس از دیگر گزینه های غیرتهاجمی مورد بررسی قرار گیرد.