هرزه خواری (PICA )به گوته ای اختلال در خوردن گفته می شود که در آن فرد چیزهایی را به دهان می برد یا می خورد که معمولاً خوراکی به شمار نمی روند و هیچ گونه ارزش غذایی ندارند؛ مانند مو ، خاک و تراشه های رنگ. نام این بیماری از واژه لاتینی نام پرنده ای گرفته شده است که به خوردن هر چیزی شهرت یافته است. هرزه خواری در همه سنین، نوزادان، کودکان، بزرگترها، افرادی که دارای معلولیت رشد (اوتیسم یا عقب ماندگی ذهنی) هستند و در زنان باردار دیده می شود. میزان شیوع واقعی هرزه خواری روشن نیست اما برآورد می شود که در نوزادان 75 درصد، در کودکان نوپای دو سه ساله 15 درصد و در کودکان عقب مانده ذهنی نگهداری شده در مراکز ویژه، 10 تا 33 درصد باشد.
سالهاست که این وضعیت در مجلات پزشکی گزارش شده است. یکی از نخستین موارد هرزه خواری در سده 6 میلادی در یک زن باردار گزارش گردیده است. از آن زمان، موارد زیادی از هرزه خواری، از جمله بلعیدن مکعب های یخ، خاک رس، ماکارونی خشک، گچ، نشاسته، رزین کایکسالات، ته سیگار، مو، سرب و نشاسته خشک و ... دیده شده است. با آنکه این اختلال در مردان و زنان از هر سنی و از نژادی مشاهده شده است، اما شیوع آن بیشتر در طبقات اقتصادی- اجتماعی پایین تر بوده است.
20 درصد زنان باردار و 10 تا 15 درصد افراد دچار این اختلال دارای اختلالات یادگیری نیز هستند. درصد کمی از بیماران دچار کم خونی و فقر آهن هستند. هرزه خواری با خطرات چشمگیری در زمینه بهداشت و تندرستی همراه است که اغلب به مداخلات پزشکی نیاز دارند. این بیماران مستعد ابتلا به اختلال های سوخت و ساز و الکترولیتی، مسمومیت با سرب و جیوه، عفونت های انگلی، سایش دندان ، بند آمدن روده و مشکلات گوناگون دستگاه گوارش هستند.

چگونه هرزه خواری تشخیص داده می شود؟

در صورت مشکوک شدن به هرزه خواری، ارزیابی پزشکی برای ارزیابی کم خونی احتمالی، بند آمدن روده یا مسمومیت احتمالی از مواد خورده شده، مهم است. در صورت وجود علائم، پزشک ارزیابی را با انجام یک تاریخچه پزشکی کامل و معاینه فیزیکی آغاز می کند. پزشک ممکن است برای بررسی کم خونی و جستجوی سموم و مواد دیگر در خون و بررسی انسداد در دستگاه روده از آزمایش های ویژه ای - مانند پرتو نگاری و آزمایش خون بهره گیرد. پزشک همچنین ممکن است عفونت های احتمالی ناشی از خوردن مواد آلوده به باکتری یا موجودات دیگر را آزمایش کند. ممکن است به بررسی عادت های غذایی فرد بپردازد.
پیش از تشخیص هرزه خواری، پزشک وجود اختلالات دیگر مانند ناتوانی های ذهنی، ناتوانی در رشد یا وسواس فکری - عملی را به عنوان دلیل هرزه خواری ارزیابی می کند. این الگوی رفتاری باید حداقل یک ماه طول بکشد تا تشخیص هرزه خواری داده شود.

درمان هرزه خواری

با توجه به خطر ابتلا به عوارض پزشکی (مانند مسمومیت با سرب) همراه با هرزه خواری، نظارت دقیق پزشکی در طول درمان بر رفتار غذا خوردن لازم است. افزون بر این، همکاری نزدیک با یک تیم بهداشت روان که در درمان هرزه خواری مهارت دارند، برای درمان بهینه این موارد پیچیده سودمند است.

هرزه خواری با چه پیامدهایی همراه است؟

ممکن است مواردی مانند تراشه های رنگ دربردارنده سرب یا سایر مواد سمی باشد و خوردن آنها به مسمومیت بیانجامد و خطر دچار شدن به اختلال هایی همچوناختلال های یادگیری و آسیب مغزی را در کودک افزایش دهد. این نگران کننده ترین و کشنده ترین پیامد هرزه خواری به شمار می رود.
خوردن اشیا غیر خوراکی می تواند در خوردن غذای سالم تداخل ایجاد کند که منجر به کمبودهای غذایی می شود.
خوردن اجسامی که هضم نمی شوند مانند سنگ می تواند باعث یبوست یا انسداد دستگاه گوارش از جمله روده ها شود. همچنین ، اشیا سخت یا تیز (مانند گیره های کاغذ یا ضایعات فلزی) می توانند باعث ایجاد پارگی در پوشش مری یا روده شوند.
باکتریها یا انگلهای همراه با آلودگی یا چیزهای دیگر می توانند عفونت های جدی ایجاد کنند. برخی از عفونت ها می توانند به کلیه ها یا کبد آسیب برسانند. ناتوانی های رشدی موجود می تواند درمان را دشوار کنند.

آیا می توان از هرزه خواری پیشگیری کرد؟

هیچ روشی برای پیشگیری از هرزه خواری وجود ندارد. با این حال، توجه دقیق به عادت های غذایی و نظارت دقیق بر روی کودکانی که دچار این اختلال شناخته شده اند، برای گذاشتن چیزهایی در دهان ممکن است به ابتلا به این بیماری پیش از بروز عوارض کمک کند.
تشخیص با گرفتن شرح حال و تاریخچه بالینی کامل بیمار انجام می شود. تشخیص هرزه خواری باید با آزمایش کم خونی، انسداد احتمالی روده و پیامدهای جانبی سمی مواد مصرفی همراه باشد (به عنوان مثال ، سرب موجود در رنگ ، باکتری یا انگل های موجود در خاک.

علائم هشدار دهنده و علائم هرزه خواری

خوردن مداوم چیزهای غیر خوراکی که دارای ارزش غذایی نیست و بخشی از باورها یا ارزش های فرهنگی یا هنجارهای اجتماعی منطقه زندگی فرد به شمار نمی رود (برای نمونه، برخی از فرهنگ ها خوردن خاک رس را به عنوان یک ماده دارویی سفارش می کنند ).طی یک دوره دست کم یک ماهه.
خوردن مواد یادشده با توجه به سن و میزان دسترسی به آنها متفاوت است و ممکن است شامل کاغذ، صابون، پارچه، مو، رشته، پشم، خاک، گچ، رنگ، فلز، سنگریزه، زغال چوب، خاکستر، خاک رس، نشاسته یا یخ باشد.
خوردن این مواد باید از نظر میزان رشد و سن فرد نامناسب باشد. در کودکان زیر دو سال، به دهان بردن اشیا یا گذاشتن اشیا کوچک در دهان بخشی از رشد طبیعی آنها به شمار می رود، این کار به کودک اجازه می دهد حواس خود را کشف کند. دهان زدن ممکن است گاهی منجر به بلع شود. این کار کودکان زیر دو سال را نباید هرزه خواری به شمار آورد.

هرزه خواری اغلب با سایر اختلالات بهداشت روان (برای نمونه، ناتوانی های ذهنی، اختلال طیف اوتیسم و اسکیزوفرنیا) همراه است.
کم خونی فقر آهن و سو؛ تغذیه از مهمترین دلایل بروز هرزه خواری هستند و پس از آن بارداری است. در این افراد، هرزه خواری نشانه آن است که بدن در تلاش است کمبود چشمگیر مواد مغذی را بهبود بخشد. درمان این کمبود با دارو یا ویتامین ها، اغلب مشکل را برطرف می کند.
یک متخصص پزشکی باید ارزیابی کند که آیا این رفتار به اندازه کافی شدید است تا نیاز به توجه بالینی مستقل را تأیید کند (برای نمونه، برخی از افراد ممکن است در دوران بارداری از مواد غیر خوراکی استفاده کنند ، اما پزشک ممکن است تشخیص دهد که مشکل آنها نیازی به مراقبت های بالینی جداگانه ندارد.