اختلال شخصیتی پارانویید گونه ای شخصیت نامتعارف و ناروال به شمار می رود. اختلال شخصیتی نامتعارف به این معنی است که رفتار این افراد از نظر دیگران ممکن است عجیب و غریب و غیرعادی به نظر برسد.

فرد دچار رفتار شخصیتی پارانویید نسبت به دیگران بسیار بدگمان است. نسبت به انگیزه های آنان بی اعتماد است و باور دارد که دیگران می خواهند به آنها آزار برسانند. نکته مهم این اختلال آن است که از اطمینان به دیگران سرباز می زنند، رویدادها و پیشنهاد های دیگران، حتی بی طرفانه ترین آنها را تهدید کننده می دانند. فرد مبتلا به این اختلال شخصیتی می تواند نسبت به دیگران به آسانی احساس خشم و کینه توزی کند.

این اختلال بیشتر در سال های آغازین بزرگسالی، بروز می کند و در مردان شایع تر است.

درمان اختلال شخصیتی پارانویید چالش برانگیز و دشوار است. زیرا نسبت به دیگران شدیدآً بی اعتماد و بدگمان است. از این رو یک درمانگر بالینی و حرفه ای بهداشت روان باید نخست اعتماد بیمار را جلب کند. این بی اعتماد به بیمار توان اعتماد کردن به درمانگر را می دهد و باور می کند که مشکل دارد و با یک اختلال روبه رو است.

علل اختلال شخصیتی پارانویید چیست؟ 

علت یا علت های شخصیتی پارانویید ناشناخته است. اما پژوهشگران باور دارند که آمیزه ای از عوامل محیطی و زیست شناختی می توانند به بروز ایت اختلال کمک کنند.

اختلال شخصیتی پرانویید بیشتر در خانواده هایی دیده می شود که تاریخچه بیماری اسکیزوفرنیا و اختلال های هذیانی در آنها گزارش شده است. ضربه های روانشناختی دوران کودکی می توانند به عنوان عوامل تسهیل کننده در آغاز بیماری به شمار روند.

نشانه های اختلال شخصیتی پارانویید. بیشتر افرادی که دچار این اختلال شخصیتی هستند، رفتار خود را نابهنجار و غیر عادی نمی دانند. ممکن است برای این افراد بدگمان بودن نسبت به دیگران کاملاً موجه و منطقی جلوه کند. اما به هر روی بستگان و اطرافیان آنها ممکن است این بدگمانی و بی اعتمادی آنها را بی خود ، توجیه ناپذیر و ناخوشایند به شمار آورند.

افراد مبتلا به این اختلال ممکن است یکدنده، کله شق و پرخاشگر باشند. رفتار آنها ممکن است طعنه آمیز باشد و اغلب واکنش پرخاشگرانه دیگران را در پی دارد که خود می تواند در تایید رفتار بدگمانی آنها باشد.

برخی مشکلات روانشناختی دیگر مانند افسردگی و اضطراب می تواند سبب بدتر شدن این اختلال شخصیتی شود.

علامت های اختلال شخصیتی پارانویید:

• این باور که دیگران انگیزه های پنهانی دارند و می خواهند به آنها آسیب برسانند.
• تردید داشتن در برابر وفاداری دیگران.
• حساسیت بیش از اندازه در برابر انتقاد.
• دشوار بودن کار کردن با دیگران
• زود خشمگین شدن و پرخاشگری
• از نظر اجتماعی کناره گیری و جداشدن از سایرین
• برخورد دفاعی داشتن و اهل بگو مگو بودن
• آگاهی نداشتن از رفتارهای مشکل زای خود
•  دشوار بودن تن آرامی ( پرداختن به آرامش عضلانی )

برخی از نشانه های اختلال شخصیتی پارانویید همانند نشانه های دیگر اختلال ها، مانند اسکیزوفرنیا و اختلال شخصیت مرزی است و به سختی می توان این دو اختلال را از اختلال شخصیتی پارانویید جدا کرد.

مبع:

www.healthline.com/health/paranoidpersonalitydisorders