اختلال شخصیت مرزی بیماری روانی پیچیده ای است که با نابسامانی های گوناگون در روابط میان فردی، کنش های شناختی، هیجانی و رفتاری همراه است. یکی از ویژگی های اختلال شخصیت مرزی بی ثباتی شدید و فراگیر هیجانی، خودپنداره و روابط میان فردی ، همچنین تحریک پذیری چشمگیر است. افراد دچار اختلال شخصیتی مرزی در زمینه کنترل و مدیریت هیجانها و رفتار خود مشکل دارند.

از نظر همه گیرشناسی اختلال شخصیتی مرزی یک بیماری روانپزشکی شدید است که یک تا دو درصد بزرگسالان را گرفتار می کند. بررسی ها نشان می دهند در حالیکه نیمی از بیماران دچار اختلال های روانشناختی، دچار اختلال های شخصیتی اند، 30 تا 60 درصد آنان دچار اختلال شخصیت مرزی می باشند . همچنین 20% بیماران بستری در بخش های روانپزشکی دچار این اختلال شخصیتی هستند. میزان شیوع این اختلال بیش از سایر اختلال های شخصیتی گزارش شده است.

بیماران دچار این اختلال طیفی از نارسایی های شناختی، شامل مشکلات توجه و تمرکز ، حافظه بلند مدت و کار کردهای اجرایی مانند کنترل تکانش، برنامه ریزی و حل مسئله را نشان می دهند.

این اختلال در نوجوانی آغاز می شود، در بزرگسالی به اوج می رسد و در میان سالی کاهش می یابد؛ این اختلال بر همه گستره زندگی فرد از جمله شغل، تحصیل، زندگی زناشویی تاثیر می گذارد و به آن آسیب می رساند.

شکایت های این بیماران از اختلال های شناختی خود نشان می دهد که برای نمونه هنگامی که به دلیل استرس احساس دشواری در کنترل تکانش های خود دارند، در آزمون های عینی شناختی و نوروسایکولوژیک نمی توان آنها را ارزیابی نمود.

بررسی ها نشان داده اند که بیماران مبتلا به اختلال شخصیتی مرزی بیش از سایر بیماران دچار اختلال های شخصیتی دیگر، در تاریخچه زندگی خود در اختلال هایی مانند بی توجهی، تکانشی بودن و کندی یادگیری را، در دوران کودکی خود یادآور می شوند.

به طور کلی یافته های پژوهشی نشان می دهند که بیماران دچار اختلال شخصیتی مرزی مشکلاتی را در زمینه توجه، حافظه دراز مدت و کنترل تکانش ها گزارش می کنند. این مشکلات ممکن است بر پیشرفت تحصیلی و کارکرد روزانه تاثیر بگذارند. از سوی دیگر نارسایی های شناختی تعیین کننده های مهمی در زمینه ناتوانی های کارکردی در سایر اختلال های مزمن روانپزشکی ( برای نمونه اسکیزوفرنیا) به شمار می روند.

بررسی ها نشان داده اند که پرخاشگری و تکانشی عمل کردن در دوران کودکی و آغاز نوجوانی، دو ویژگی مهم پیش بینی کننده اختلال شخصیتی مرزی در بزرگسالی هستند.

این بررسی ها همچنین نشان داده اند که پرخاشگری و خشونت پیش بینی کننده غالب این اختلال در پسران و خشونت فیزیکی در دختران، نیرومند ترین عامل پیش بینی کننده اختلال شخصیتی مرزی در بزرگسالی آنان بوده است.

منفی بودن عاطفی و کنترل هیجانی ضعیف نیز یک عامل هشدار دهنده آغاز این اختلال شناخته شده است. در بررسی دیگری میزان فعالیت بالا و اجتماع پذیری پایین در کودکی با آغاز اختلال شخصیتی مرزی در سال های بعدی زندگی فرد دارای ارتباط گزارش شده است.

ناتوانی در کنترل خود، تکانشی بودن و بی ثباتی هیجانی، ابعادی هستند که در سال های اوایل جوانی می توانند پیش بینی کننده آغاز آسیب شناسی مرزی باشند. در بررسی عوامل مستعدکننده زیست شناختی، آسیب پذیری و تعامل با رویدادهای استرس زای زندگی، این اختلال های پیش آیند نشان دهنده شرایط مستعد کننده ای هستند که اگر درمان نشده رها شوند، ممکن است به آغاز آسیب شناسی شخصیتی در نوجوانی بیانجامند. در تایید این یافته بررسی های چندی شرایط روان_آسیب شناختی را پیش بینی کننده اختلال شخصیتی مرزی در جوانی گزارش کرده اند.

در این بررسی ها تاثیر چندین عامل استرس زای محیطی شامل روی دادن عوامل استرس زای حاد و عوامل استرس زای مزمن را در شرایط خانوادگی، فردی، تحصیلی و در دایره دوستان و همسالان با بروز اختلال شخصیتی مرزی بررسی کردند و تاثیر عوامل بیماری زای یاد شده را در آسیب پذیری فردی نشان داده اند.